Dzień dobry!
chciałem zapytać o rzeczowniki zakończone na -iec, -ec. Zauważyłem, że tylko nieliczne z nich mają formy żeńskie (jak braniec – branka, ale już jeniec czy malec nie) lub są to formy żeńskie „fałszywe” (np. gońcówna to raczej 'córka gońca', a nie 'kobieta spełniająca rolę gońca'). Czym ta dysproporcja płciowa jest spowodowana?
Serdecznie pozdrawiam

Witam.
Pytanie dotyczące odmiany nazwy miejscowej Litomyšl (miasto w Czechach, pisze się też: Litomyśl). W języku czeskim gramatycznie jest ona rodzaju żeńskiego, chociaż bywa odmieniana jak rodzaj męski. Jaką odmianę przyjąć w języku polskim?
Z góry dziękuję za odpowiedź,
Michał Łuczyński

Witam!
Mam pytanie odnośnie częściowego uzależnienia. Czy jest to wyrażenie poprawne?
Pozdrawiam z (częściowym) ubolewaniem, że tak często możliwość zadawania pytań jest zablokowana.
Michał

Bywa, że w swoich odpowiedziach zachęcają Państwo do spojrzenia wstecz (do wcześniejszych porad). Zastanawia mnie, jak daleko można sprawdzać (do którego roku). Wiadomo przecież, że język się zmienia i takie porady, np. sprzed 10 lat, to pewnie straciły na wartości (są już nieaktualne)?

Dzień dobry Państwu!
Często widuję w internecie zdania z tajemniczym słowem gro: „Trzeba mieć gro publikacji i ogromny dorobek naukowy”, „Mam gro zadowolonych klientek” itp. Nie wiem jednak, co to słowo oznacza. Czy to aby nie chodzi o gros w jednym ze znaczeń ('większa część, większość') wymawiany [gro]? Jeśli tak, to pisownia fonetyczna, bez s na końcu, jest chyba błędna i raczej dziwaczna…

Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
Dziękuję za odpowiedź
Arkadiusz Karski
Bukowno / Budapeszt

Dzień dobry,

poproszę o informację czy poniższe zdanie jest poprawne językowo: Rozmawiając z bratem o ulubionych hitach, tak mi się jakoś [w domyśle: o tym] przypomniało.

Jeśli nie, to poproszę o wyjaśnienie błędu oraz jak powinno wyglądać poprawne zdanie.

Z wyrazami szacunku,

Zdzirski

Jestem informatykiem – programistą i nie wiem jak powinienem przetłumaczyć (opisać) funkcję o angielskiej nazwie initialize. Intuicja podpowiada mi użycie słowa inicjalizować. W internetowym Słowniku języka polskiego PWN nie znalazłem jego jednak. Jest jedynie inicjować, ale ono zdaje się mieć inne (choć podobne) znaczenie. Czy jest to neologizm? A może błąd? Dlaczego SJP PWN ani Korpus Języka Polskiego PWN nie znają tego słowa? Może ze względu na techniczne, informatyczne zastosowanie słowa?

Dzień dobry,
chciałbym zapytać o poprawność związku inteligentne połączenie. Nie jestem pewien, jaki jest status tego związku – wiem, że jest on często używany, ale wg mnie brzmi dziwnie. Wszak inteligentny kojarzy się z cechą człowieka – czy inteligentne połączenie (np. inteligentne połączenie smaków) nie jest nadużyciem semantycznym przymiotnika inteligentny? Byłbym wdzięczny za udzielenie mi odpowiedzi!
Serdecznie pozdrawiam!
Hubert

Proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących dwuznaczności pytania o podtytuł „Konrada Wallenroda”: który brzmi „Powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich”.

Zgodnie z podtytułem utwór jest powieścią historyczną. Prawda/Fałsz

1. interpretacja:

Utwór jest p. hist., tak jak stwierdza podtytuł.

Tu odp. to: fałsz, gdyż jest to p. poetycka, w tym miejscu można użyć 3 znacz. zgodny — „nie sprzeczny z czymś”. „Nie sprzecznie z podtytułem utwór jest…” — to fałsz. Tu 2. cz. jest właść. pytaniem, a 1. tylko dookreśla, że tak stwierdza podtytuł.

2:

Podtytuł wskazuje, że utwór jest p. historyczną. Tutaj odp. to prawda. Tu to 1. Cz. zdania jest nadrzędna i jest to pyt. tylko o podtytuł.